Zelf vetbollen maken voor de wintervogeltjes

Zelf vetbollen maken voor de wintervogeltjes

Zelf vetbollen maken voor de wintervogeltjes. Wat een jaarlijkse happening was dat. Wel veel geklieder, gepruts, vette vingers en achteraf veel schoonmaakwerk, maar wat had ik er een lol in.
Tot ik perplex stond van de ontdekking die ik deed. Toen was ik er al snel klaar mee.

Zelf vetbollen maken voor de wintervogeltjes

Eind van de zomer begon ik al. Ik haalde kilo’s vet en strooivoer in huis en dan konden de werkzaamheden starten. Ik begon met het vet te smelten in de grootste pan die we hadden. De pan liet ik vervolgens buiten op de picknicktafel afkoelen. Net zo lang tot ik precies op het juiste moment, als het vet weer heel licht troebel en verhard begon te raken, onder zorgvuldig roeren een grote hoeveelheid zaden, pitten en pinda’s kon toevoegen. Dat was nog een precies klusje: was het vet nog te warm, dan zonken alle zaden en pitten meteen naar de bodem en kon je er geen bollen meer van maken. Was het vet al te koud dan kon je de zaden en pitten er niet meer doorheen mengen omdat dan je pollepel brak. Net als bij Croma moest je er dus even bij blijven voor het beste resultaat. Maar dat was er. Dat mag gezegd. Zelf vetbollen maken voor de wintervogeltjes … het wierp zijn vruchten af. Nog voor het wintervogeltjesseizoen aanbrak, had ik mijn jaarlijkse voorraad al klaar: tientallen vetbollen, goed voor in totaal duizenden en duizenden vogeltjes in de tuin.

Op De Zomerhof was het feest

En in de winter bleek De Zomerhof zwaar favoriet bij de vogeltjes. Het was zelfs zo erg dat onze overbuurvrouw op een bepaald moment tijdens de koffie op een koude januari-avond meldde dat het dit jaar maar niks was met de vogeltjes. Haar voederplaats bleef maar leeg op een enkele verdwaalde mus na.
Maar wij wisten beter: op De Zomerhof was het feest.

Verscheidenheid aan vogeltjes

Bij ons was het een drukte van belang. Echt van alles kwam op onze vetbollen af: koolmezen, pimpelmezen, staartmezen, zwartkopmezen, roodborstjes, vinken, mussen, bonte spechten, Vlaamse gaaien, eksters etc.

Een camera liegt niet

Mijn euforie over onze populaire vetbolletjes verdween op slag toen ik een camera kocht. En een lens won. Een telelens. Zo eentje die alles lekker dichtbij haalde. Dus moest ik natuurlijk foto’s van de wintervogeltjes. En een mooier lokmiddel om ze voor mijn lens te krijgen dan mijn vetbolletjes, kon ik niet bedenken.

Ik stalde mijn statief in de bijkeuken, monteerde mijn camera met telelens.
Pal voor het raam hing ik aan een tak een zelfgemaakte vetbol.
Ik stelde scherp en wachtte. Het duurde niet lang of het ene na het andere vogeltje kwam langs dat ik vastlegde op de gevoelige plaat. Het was zo leuk om te doen. Vogeltje zus erop. Vogeltje zo erop. Vogeltje van links. Vogeltje van rechts. Meesje. Vinkje. Roodborstje …

En toen deed ik een ontdekking

Terwijl ik er met die telelens zo strak met mijn neus bovenop zat en de vogeltjes bij wijze van spreken op een afstand van 5 centimeter kon bestuderen, deed ik een ontdekking. Een ontdekking die mij – eerlijk is eerlijk – toch wel wat ontgoochelde.
Ik wierp nog eens een blik in mijn bijkeukenkast vol met vetbollennijverheid. De mooie voorraad die ik voor dit seizoen al had aangelegd … was alles dan voor niks geweest?

Ik nam de proef op de som en verving de drukbezochte vetbol voor mijn lens voor een blok puur frituurvet. Papiertje eraf, zo uit de winkel aan de tak.
En mijn ontdekking klopte: de vogeltjes aten ook nu heerlijk van het vet. Ik zag ze niet eens zoeken naar de zaadjes.
Ze misten ze niet eens!

Mijn ontdekking was dat de vogeltjes vrolijk om de zaadjes heen aten. Dus niks deden met de zaadjes in mijn vetbollen. Mijn zorgvuldig geselecteerde en op-exact-het-juiste-moment-in-het-koelproces-van-het-vet-toegevoegde-zaadjes! Die ellendelingen hadden ze al die jaren gewoon als nutteloos op de grond laten vallen!

Exit vette vingers

En hierop was ik heel snel klaar met al mijn geploeter met vette pollepels, vette pannen, vette dienbladen, plastic koffiebekertjes, vette scharen, vette vingers … Vanaf dat moment hing ik gewoon vetblokken op in de tuin en strooide ik de pitten en zaden op de grond en op de voedertafels. Tot groot plezier van de honderden gevleugelde bezoekertjes die De Zomerhof dagelijks aandeden.


Wintervogeltjes in jouw tuin

Ben jij ook zo dol op vogeltjes in jouw tuin en wil je naast vetblokken nog ander voedermaterieel? Kijk dan eens bij de natuurbeschermingsproducten van Vivara. Superleuke tuinideetjes voor in je eigen tuin maar ook voor Sinterklaas of voor de kerst. Persoonlijk word ik er erg hebberig van. Het liefst zou ik ze mailen: doet u maar van alles één. Maar tot nu toe heb ik me in kunnen houden 😉

Heb jij nog leuke eigen tips voor onze lezers met betrekking tot wintervogeltjes?

Plaats ze dan als reactie hieronder! Is het niet leuk om elkaar te stimuleren en elkaar op ideetjes te brengen? En de vogeltjes zijn ons er dankbaar voor.

Hieronder trouwens de foto van zo’n vetblok.  Zo ziet dat er bij ons uit. Het is niet ernstig mooi of zo, dat geef ik toe, maar dat zou de vogeltjes een zorg zijn. En voor hen doen we het.
En de blokken zijn zo groot, dat je die niet om de haverklap hoeft te vervangen. Plantaardig frituurvet gebruiken wij overigens. Have fun!

Heb jij zelf ook zelf vetbollen gemaakt? Deel je mening en receptuur dan met ons, en laat ons weten of er veel vogels op af kwamen.

Over de schrijver
Mijn naam is Mieke Zomer. Ik werk als dierentolk. Ik ben ondernemer bij De Zomerhof, auteur van het boek Dieren-Sprekend als Mensen, moeder van Sanne, vriendin van Nathalie. Ik heb het HEAO afgerond, ben vervolgens in de zakenwereld terechtgekomen en van daaruit rolde ik bij toeval in het communiceren met dieren. Het is mijn missie om mijn vak Dierentolk aan een breed publiek bekend te maken. Hiermee werk ik niet alleen mee aan het creeren van een betere toekomst voor veel dieren. Met het geven van de cursussen in het communiceren met dieren en het babyfluisteren, help ik vrouwen een liefdevolle en krachtige plek innemen in onze Nederlandse samenleving. Een samenleving waarin wat mij betreft de mannelijke kwaliteiten en de ratio zwaar worden overgewaardeerd. De wereld veranderen. Meer gevoel, meer hart: mijn missie, mijn passie.
Maus Sturmer
Door

Maus Sturmer

op 22 Oct 2013

Weer wat geleerd. Ik koop karrevrachen vol met vetbolletjes, die trouwens helemaal opgaan. Ik vind nooit één zaadje op de grond terug. Echter een plak vet ga ik nu ook eens proberen. Bedankt voor de tip en lieve groet, Maus

Mieke Zomer
Door

Mieke Zomer

op 22 Oct 2013

Ha, Maus, leuk dat je het gaat proberen. Die zaadjes op de grond worden dan weer lekker opgegeten door de merels, de mussen, de duiven, de vinkjes en de roodborstjes. Die zie je zelden aan zo'n netje hangen. Voor zo'n netje gebruik ik overigens gewoon een mandarijnennetje. Dichtknopen met een touwtje, ophangen, klaar. Liefs, Mieke

Joke d'Anjou
Door

Joke d'Anjou

op 06 Nov 2013

Waar vogeltjes ook gek op zijn is pindakaas. Gewoon een potje pindakaas ophangen en ze eten het tot de bodem leeg. Hoeft echt niet van Calvé te zijn, vogeltjes zijn niet zo kieskeurig. :) Het is trouwens van belang dat je vóór het broedseizoen aanbreekt stopt met het geven van pinda's, anders zal menig broedsel sneuvelen. De eierschalen worden n.l. niet dik genoeg als ze pinda's blijven eten !

linde
Door

linde

op 12 Nov 2013

Graag pindakaas zonder zout, dit is niet goed voor vogels.

Matti
Door

Matti

op 12 Nov 2013

Hoi allen,Ik vraag me iets af... Wat zijn de juiste vetten voor vogels? Kunnen ze tegen de transvetten en al die andere die voor ons ook niet goed zijn? Ik weet het niet. Kokosvet is gezond voor mensen, voor de vogels weet ik niet zeker. Ik weet wel, deze zomer gehoord, dat pindakaas o.a. veel zouten (suikers..) bevatten, die voor vogels juist zeer ongezond zijn. In zaden en pitten zitten vetten. Is het echt de bedoeling om allerlei vetten aan te bieden? Noodzakelijk of gewoon lekker om van te snoepen? Allemaal vragen dus. Wie weet daar antwoord op?Lieve groetjes, Matti

Willy
Door

Willy

op 12 Nov 2013

Neee... geen pindapotjes uit de supermarkt!! Veel te zout voor de vogeltjes. Ze eten zich er ongans aan en krijgen veel dorst. Als er in de winter weinig water te vinden is, is dat een ramp voor ze, afgezien dat het heel ongezond is. Er bestaat wel vogelvriendelijke pindapotjes. Dat mag wel.

Marieke
Door

Marieke

op 12 Nov 2013

ja altijd super leuk al die vogeltjes voor het raam. En een sport om voor elk wat wils op te hangen en neer te leggen. Wat betreft de pindakaas, juist geen Calvé of andere merken, hier zit namelijk veel te veel zout, suiker en andere voor vogeltjes slechte goedjes in. Koop een speciale pot vogelpindakaas in de supermarkt of dierenwinkel, daar zijn ze inderdaad dol op!

John De Raeymaeker
Door

John De Raeymaeker

op 03 Nov 2016

Of maak pindakaas zelf kun je zout en suiker bannen en dan is het super voor de vogels alsook voor je zelf

IrisvS_76
Door

IrisvS_76

op 23 Jan 2021

Dat doe ik ook, zelf pindakaas maken. Ik koop een kilo zak pinda's voor vogels. Van die gevliesde, rauwe pinda's die geschikt zijn om in een voedersilo te doen. Die doe ik in de blender, met een flinke scheut zonnebloemolie. Dat maal ik totdat het smeuiig is. Deze pindakaas is op zichzelf al een feestje voor de vogels. Maar ik hou ervan ze te verwennen in de winter! Vervolgens smelt ik 3 blokken zuiver frietvet en zodra dit gesmolten is, zet ik de pan van het vuur. Dan blijf ik erbij en blijf ik roeren totdat het al wat afgekoeld en een beetje dikker is. Dan doe ik mijn zelfgemaakte pindakaas erbij en voeg ik er gedroogde insecten /meelwormen en vogelvoer zaadmengel aan toe. Goed blijven roeren. Zodra het dusdanig afgekoeld is, dat je er mee kunt boetseren en de zaden niet meer naar de bodem zakken, dan kun je glazen potjes, halve kokosnoten, etc gaan vullen. Ik heb een oude terracotta pot waar ooit een Citronella kaars in zat bewaard. Het laatste restje mengsel bedoeld voor die pot, meng ik nog snel een handje rozijnen en 2 in kleine stukjes geknipte vijgen aan toe. Dat meng ik door mijn eigen gemaakt vetmengsel en daar vul ik die terracotta pot mee. Die zet ik op een lava steen (zodat de slakken er niet bij kunnen) op de grond onder een tuinstoel, zodat de pot niet vol sneeuwt of regent. Merels, Roodborstjes, Winterkoning, Kauwen en Duiven zijn er gék op!! En op de gevulde potjes en kokosnoten komen Spechten, allerlei soorten Mezen, Boomklevers en Vinken op af. Nu is het pas écht feest, want vogels blij, ik nog veel blijer 🤗

Joke van het Zomerhof-team
Door

Joke van het Zomerhof-team

op 24 Jan 2021

Wauw Iris, dat is inderdaad een feest! Heerlijk hè, om zo te kunnen genieten van het leven om je heen?! Veel plezier nog van je vogeltjes!

Femmie
Door

Femmie

op 12 Nov 2013

in de zomer mag je de vogels ook geen vetbollen of iets dergelijks geven want de vet die ze aan de baby's geven dan plakken de bekjes op elkaar en sterven de baby's een hongerdood. Maar dat van de gewone vetblokken wist ik niet dacht dat het een combi was van .. en ... dus niet hahaha Ik maakte vaak in een tulbandvorm van vet en zaad een tulbandvetzadebak, die ik dan op een bord zette op de tafel ook een feest met al die vogels, en nu heb ik zelfs nog pindakaas gekocht met meelwormen erin, want onze pindakaas is niet goed(de 1 zegt dat het giftig is)voor de vogeltjes. Vooral alle soorten mezen zie ik hier van pimpelmees tot de gewone koolmees tot de zwartemees en die zie ik niet vaak. De zaden die op de grond vallen en niet gegeten worden die komen vaak uit als kattengras en mijn poezen die vinden dat weer helemaal top . En veel van de zaden zijn ook weer tomatenzaadjes zodat je in de zomer weer plantjes kan maken van de de zaden die uitkomen in de tuin. Nou ik weet weer wat van jullie en jullie weer van mij Genietende van de vogeltjes in de tuin de poezen in de vensterbank snorrend de vliegende boutjes inspecterende(maar hun gaan niet naar buiten hoor als de vliegende vriendjes hier zijn in de tuin)nee peace en vree hier in de tuin probeer ik althans. lieve groet Femmie

edwin
Door

edwin

op 12 Nov 2013

Pas wel op met het geven van pindakaas, vanwege het zoutgehalte in pindakaas voor menselijke consumptie. Vivara (en ongetwijfeld zijn er meer aanbieders) biedt pindakaas aan die geschikt is voor vogels

Jenn
Door

Jenn

op 12 Nov 2013

Let wel op met zaad op de grond dat er geen kat in de buurt is. Vogels die druk bezig zijn met het eten zijn echt heel leuk om te besluipen, aldus mijn Koning Karel de Kater. Een voederplank of vogelhuisje is al een stuk lastiger te besluipen, maar zelfs dat houdt Karel niet tegen.... Dus heb ik een hangende zaadkoker met stokjes, waar de vogels op kunnen zitten, hoog en ver weg van Koning Karel de Kater.... smullend van de zaadjes.

Marjo de Weerd
Door

Marjo de Weerd

op 12 Nov 2013

Wat betreft de pindakaas, heb ik gehoord, dat het in principe te zout zou zijn, en dan is er weer speciale pindakaas, vermengd met meelwormen voor de vogels te koop. En inderdaad, stoppen voor het broedseizoen, ook met ander voer...het zou voor de kleintjes te zwaar te verteren zijn. Liefs Marjo

marja hozee
Door

marja hozee

op 12 Nov 2013

bij de natuurwinkels (Estafette, Groene Winkel) kun je biologische pindakaas zonder zout kopen. bij de Action zijn er nu zakken te koop met grote dennenappels, leuk om die in te smeren met wat pindakaas en aan een lint op te hangen.hartegroet, Marja

Avonturijn
Door

Avonturijn

op 23 Nov 2013

Kijk, ik ben zo blij dat ik dit nu lees ! Bedankt voor het delen van deze ontdekking !! Vanmiddag ga ik frituurvet kopen, zaad, pinda's. Zonder geklieder inderdaad. Mijn favoriet zijn toch wel de roodborstjes (van wie niet ?). Voor hen wil ik een schaal vullen met vet en de zaden eromheen strooien op mijn tuintafel. Groetjes van Margreet

Aly
Door

Aly

op 08 Dec 2013

De blokken liggen net te smelten (plantaardig) en lees deze tip Ga ik beslist doen. Bedankt voor deze informatie Groet Aly

Nathalie Steffens
Door

Nathalie Steffens

op 09 Dec 2013

Graag gedaan Aly (hoor ik Mieke zeggen) :-) Het scheelt een boel werk, hè? Zie je al voor je hoe Mieke hier druk in de weer was, keer op keer. En het hele aanrecht zat altijd onder het vet, hahaha. Ik ben dus ook erg blij dat ze de blokken gevonden heeft.

Suzy
Door

Suzy

op 07 Oct 2016

Hier een reactie op de vraag hierboven aangaande transvetten. Geen frituurvet dus, dat is slecht voor mens en dier! Bijna geen enkel plantaardig vet kan tegen verhitting: als een vet wordt verhit (verhitting wordt gebruikt om het vet uit de zaden/vrucht/boom/plant te halen), verandert de chemische structuur en wordt het giftig. Giftig dus! Het plantaardige frituurvet (maar ook de meeste andere vetten, inclusief margarine, niet koudgeperste olijfolie, zonnebloemolie, rijstolie, etc.) dat je in de supermarkt koopt is dus giftig. (Het lichaam herkent de moleculen niet, omdat deze niet in de natuur voorkomen, en behandelt het vet als gif.) Vervolgens ga je het frituurvet wéér verhitten, en wordt het nóg giftiger. Niet doen dus! Niet voor jezelf en niet voor de vogels. De enige vetten die je kunt verhitten zijn: kokosolie, palmolie (wees hier terughoudend mee in verband met de verdwijnende oerwouden) en roomboter.Hieronder puur natuur voor onze vogelvrienden. Of je het nu met of zonder zaden doet, maakt niet uit. Kokosvet, NIET de ontgeurde versie, gewoon het geurende kokosvet smelten. Daar een flinke hoeveelheid vogelzaden doorheen, het vet moet verzadigd zijn. Papieren cakevormpjes werken uitstekend, voorzichtig volscheppen en daarna buiten laten harden. Als het weer niet mee werkt kun je dat ook in de koelkast laten gebeuren. Om nu de vraag te voorkomen waarom ontgeurde kokosolie niet goed is… Deze is met 100 graden stoom ontgeurd en daardoor is de samenstelling veranderd, deze versie ziet glad. De niet ontgeurde kokosolie is gemarmerd. Net als dat gepasteuriseerde melk niet aan te bevelen is maar rauwe wel, is dat ook met kokosvet het geval. Dan gaat het nog een stap verder namelijk dat men ook afgekeurde partijen (bedorven) kokosnoten gebruikt voor deze variant. Bedorven noten ruiken ranzig en wanneer je ze bewerkt is dat opgeheven. En zo worden we weer bedonderd. Dus ook voor de vogels puur natuur en normaal vet gebruiken. Reuzel van de biologische slager is ook een optie. Dank namens alle vogels die deze lekkernijen mogen opsmikkelen!

Mevr.L.de Groof
Door

Mevr.L.de Groof

op 02 Nov 2016

Heel prettig om te lezen dat FRITUURVET NIET GOED IS,zelf was ik al aan het uitzoeken WAT dan wel...inderdaad PURE ONBEWERKTE COCOSOLIE...goed voor mens en dier !!!

fred
Door

fred

op 09 Dec 2020

en wat met varkenvet,of smout zoals wij het noemen, en ossewit?

Joke van het Zomerhof-team
Door

Joke van het Zomerhof-team

op 10 Dec 2020

Ossewit zou ook kunnen, volgens mij. Varkensvet is te zout.

Reactie plaatsen