Het zwarte schaap van de familie

Het zwarte schaap van de familie

Wat houdt dat in; het zwarte schaap van de familie? Iedereen heeft wel eens van deze uitdrukking gehoord, maar anders wordt het als je zelf het zwarte schaap van de familie bent. Dat dit een zware last is, vertelt Tiny. Tiny is de aanvraagster van de volgende opstelling. 

Ik voel me niet goed genoeg

Waarom vraag ik een opstelling aan?

Ik hou heel veel van mijn familie. Dat staat als een paal boven water. Maar ik voel me vaak niet goed genoeg. Alsof ik tekort schiet. Het lijkt alsof ik het binnen mijn familie nooit goed genoeg kan doen. Hoe lief ik de anderen ook vind. Ik doe dan ook erg mijn best om zoveel mogelijk alles altijd goed te doen.

Mijn vrienden zeggen ook tegen mij dat ik soms best minder mag geven. Minder aandacht, minder attenties. Zij geven aan dat ze mij waarderen zoals ik ben. Ik hoef daar niet zoveel voor weg te geven.

Ik doe extra mijn best voor mijn familie

Maar bij mijn familie doe ik toch nog eens extra mijn best. Helaas zonder het gewenste resultaat. Eigenlijk kan ik mijn gevoel het beste beschrijven met dat ik me het zwarte schaap van de familie voel.

Voor deze gevoelens heb ik een opstelling aangevraagd.
Ik wil graag duidelijkheid in mijn rol binnen mijn familie.

Tiny vertelt over belangrijke gebeurtenissen uit haar leven

Voorafgaand aan de opstelling vertelt Tiny aan de begeleider van de opstelling (Nathalie) over haar gezin van herkomst, belangrijke gebeurtenissen in haar leven en trauma’s van een aantal familieleden.

Zo wordt duidelijk dat de vader van Tiny overleden is en haar moeder nog leeft. Dat Tiny twee oudere broers en een oudere zus heeft. De opa van Tiny (vaders zijde) heeft mee moeten vechten in de oorlog in Indonesië. Hij heeft hier nooit over willen praten, maar is door deze periode erg in zichzelf gekeerd geraakt.

Tijdens een opstelling horen lichamelijke reacties bij de opstelling

Bij dit persoonlijke voorgesprek zijn de representanten ook aanwezig. Zij luisteren in stilte naar wat Tiny zegt en praten dus niet mee.
En dan opeens breekt bij toeschouwer Hennie het zweet opeens uit. Ze heeft ervaring met deze manier van systemisch werk, dus weet ze dat deze lichamelijke reactie met de opstelling te maken heeft. Hennie stelt zichzelf op; ze zoekt een plek in de kamer.

Hennie loopt naar het midden van de kamer en gaat met gebogen schouders staan. Hennies bovenlichaam hangt steeds meer naar beneden. Haar knieën lijken haar niet te kunnen houden. Ze volgt haar gevoel en laat haar lichaam doen wat het aangeeft. Hennie zakt door haar knieën en gaat op de grond liggen. Op haar rug. Ze staart met grote ogen naar het plafond.

Er komt dynamiek in de opstelling

De andere representanten (Tiny, vader, moeder, opa) stellen zich ondertussen ook op.

Er is veel beweging, interactie te zien, tussen alle representanten. Vooral de representant van Tiny geeft aan dat ze het heel zwaar heeft. Ze kan ook bijna niet blijven staan. Ze gaat er bij zitten. Nu neemt ook Tiny zelf plaats in de opstelling. Zij neemt de plek van haar representant over zodat zij zelf van binnen de opstelling alle ervaringen kan opdoen.

Ondertussen wordt Tiny denkbeeldig naar de representant die op haar rug ligt getrokken. Er is een sterke verbinding tussen hen voel- en zichtbaar. Ze maken intens oogcontact. De tranen rollen over hun wangen.

Door de informatie die deze representant geeft, wordt het duidelijk dat zij de slachtoffers uit Indonesië vertegenwoordigt. Tiny voelt zich dus sterk verbonden met de overledenen uit Indonesië.

Het zwarte schaap in de familie

Tiny heeft dus met haar gevoel van het zwarte schaap zijn, onbewust aangegeven dat er een verstrikking in haar familie aanwezig was. Later blijkt dit een verstrikking te zijn met de overledenen uit Indonesië.
Het wordt duidelijk dat de opa van Tiny rust kreeg nadat hij de overledenen in de ogen kon kijken. En zo verandert er ook iets wezenlijks voor Tiny.

Tiny heeft altijd het idee gehad dat ze altijd iets goed moest maken, dat zij er altijd voor moest zorgen dat ze het goed deed. Deze overtuiging kan ze nu loslaten.

Wat heeft de opstelling mij opgeleverd?

Ik heb nu eindelijk inzicht in mijn gevoel van het zwarte schaap zijn. Ik heb de onderstromen mogen ontdekken van de vijandigheid die ik af en toe oppik jegens mij en het gevoel genegeerd te worden in mijn eigen persoonlijkheid. Ik snap nu waar het vandaan kwam. Dat er nog een verstrikking, een blokkade in onze familie aanwezig was. Dat ik als het ware die last van mijn opa en zijn ervaringen in de oorlog met mij meedroeg.

Ik vond het indrukwekkend. Tijdens de opstelling kwam ik in mijn kindstuk en de overtuigingen die ik daar heb opgepikt. Ik heb veel los kunnen laten. Ik heb de begeleiding als fantastisch ervaren! Veilig en inspirerend!

Wil jij weten wat een opstelling precies is? Ga dan nu naar Wat is een opstelling?

Over de schrijver
Nathalie Steffens is systemisch werker, ondernemer en vriendin van Mieke Zomer. Al jaren draait ze samen met Mieke Zomer het opleidingsinstituut de Zomerhof. Nathalie is zowel opsteller en tevens coach van de Cursus Communiceren met Dieren. Het is haar passie om het systemische werk aan een breed publiek bekend te maken. Onder systemisch werk vallen: familieopstellingen, organisatieopstellingen, bedrijfsopstellingen en mens/dieropstellingen.
Reactie plaatsen